Çocuklarda Duruş Bozukluğu Sebepleri ve Önlemleri

Çocuklarımızın iyi bir duruşa sahip olmaları beden sağlıkları için çok önemlidir. İleride gelişebilecek omurga rahatsızlıkları ve ağrıların önüne geçebilmek için çocuk yaşlarda bir takım önlemler almamız gerekir. Çünkü yapısal olmayan omurga eğriliklerinin kaynakları görme bozuklukları, aşırı kilo, ağır sırt çantası, yanlış uyuma, uygun olmayan yatak seçimi, teknolojik araçlarla geçirilen uzun vakitler, çocuğun boyuna uygun olmayan çalışma masa ve sandalye kullanımı olarak sıralanabilir.  

Çocuk Yataklarımızı inceleyin. Ortopedik Çocuk Yatak Modelleri ve Fiyatları

Postür (duruş) Nedir?

Vücudumuzun her bölümü kendisine komşu segmente ve vücudun tamamına oranla en uygun pozisyonda yerleştirilmesidir ve iki şekilde adlandırılır. Hareketin olmadığı durumlar statik postür, sürekli değişen çevre şartlarına adaptasyon sağlayansa aktif yani dinamik postürdür. Her iki durumda da çocuğumuzun duruşunun doğru olması konusunda yönlendirmeli, ayakta dururken, otururken uygun durumun nasıl olacağını öğretmeli, eşya taşırken dengeli ve eşit parçalar halinde taşımasını tembihlemeliyiz.

Çocuğunuzun omurgasında eğrilik (skolyoz, kifoz) olup olmadığını nasıl anlarsınız?

Çocuğunuzun omurgasında eğrilik olup olmadığını kontrol etmenin bir kaç yolu vardır ve şöyle sıralanabilir;

• Çocuğunuzdan dik durmasını isteyerek, omuz yükseklikleri ve leğen kemiği hizalarının eşit olup olmadığını kontrol edebilirsiniz.

• Yine dik duruyorken yandan bakıldığında sırtındaki kamburun ve belindeki  boşluğun aşırı olup olmadığını kontrol ediniz.

• Çocuğunuzdan ayakta iken eğilip ellerini aşağıya uzatmasını isteyin, bu duruşla belirginleşen omurgasını, işaret ve orta parmağınızın arasına yerleştirin ve boynundan kuyruk sokumuna kadar omurgasını takip ederek bir eğrilip olup olmadığını kontrol edebilirsiniz. 

Bu kontrollerde çocuğunuzun başının öne doğru normalden fazla eğik durduğunu, sırtında normalden fazla kamburluk ya da belinde aşırı çukurluk olduğunu, sırtından bakıldığında vücudunun sağa ya da sola doğru eğik durduğunu fark ederseniz ortopedi kliniğine başvurmanız gerekir. Gelişimi henüz tamamlanmamış bireylerde erken tanı ve uygun tedaviyle bu durum bir sorun olmayacaktır. Eğer bu tür bir farklılıkla karşılaşmazsanız da aşağıda ki önerilerimize dikkat etmenizi ve  belirli aralıklarla bu kontrolleri tekrarlamanızı öneririz.

Çocuğunuzda duruş bozukluğunu engellemek için nasıl önlemler almalısınız?

• Günümüzde çocuklarda duruş bozukluğu görülme riski, teknolojik araçlar başında geçirilen süre ile doğru orantılı olarak artmaktadır. Eğitimin uzaktan yapıldığı, bu sebeple teknolojik araçlara daha çok ihtiyaç duyulduğu bu dönemde çocuklarınızı masa başında çalışmaya teşvik etmelisiniz. Çocuğunuzun oturduğu sandalyenin boyunu, ayakları yere tam temas edecek şekilde ayarlamalı ve 90 derecelik açı ile oturduklarından emin olmalısınız. Bilgisayar, tablet gibi teknolojik araçları masa üzerinde, belirli bir mesafede ve göz hizasında olmasına dikkat etmelisiniz.

• Evde olduğumuz sürece mutfak da çocuklarımız için en uğrak yerlerden biri. Aşırı kilo alımını önlemek için dengeli ve yeterli beslenmelerini sağlamalı, beslenme gelişiminde önemli rol oynayan kalsiyum alımına da özen gösterilmelisiniz.

• Sağlıklı bir omurga gelişimleri için doğru pozisyonda uyumaları gereken çocuklarımız için vücudu destekleyen ve yapısını alan ortopedik yataklar tercih etmelisiniz.

Eğer visco ya da yaylı yataklar gibi seçimler yaparsanız çocuklarınızda kas zayıflığını, ağrıyı ve omurga rahatsızlıklarını tetikleyebileceğini unutmamalısınız. 

• Çocuğumuzun kullandığı yastığın çok alçak ya da çok yüksek olmamasını, boynundaki çukurluğu destekleyecek yüksekliğe sahip olmasına dikkat etmelisiniz.

Çok yumuşak yastıklar çocuğunuzun omurgasını desteklemede uygun olmadığı gibi çok sert ve yüksek yastıklar da başının askıda kalarak, boynunun zorlanmasına sebep olabilir. Sağlıklı ve ağrısız bir uyku için sırtüstü yatılması tavsiye edilse de bazı çocuklar bu konuda inatçı davranabilir, bu durumda dikkat etmemiz gerekense başının ve gövdesinin uyum içinde olmasıdır.

• Özellikle kız çocuklarının ergenlik dönemine girerken, göğüs gelişimini gizlemek için oluşturdukları kambur duruş için onları uyarmalı ve duygusal olarak desteklemeliyiz.

• Yaşadığımız şu dönem de enerjisini dışarı da atamayan çocuklarımıza ev içi egzersizler seçmeli ve mümkünse birlikte yapılabilinecek hareketlerde onlara eşlik etmeliyiz.

Uzmanlar her yaş grubu için farklı egzersizler önermektedir fakat çocuğunuzda ve sizde duruş bozukluğu, bel, sırt ağrılarının önüne geçmenize yardımcı olacak bir kaç hareketi, çocuğunuz için seçtiğiniz egzersizlere dahil ederek birlikte yapabilirsiniz.

1. Başınız ve omuzlarınız yere tam temas edecek şekilde sırt üstü uzanın ve dizlerinizi bükün. Yavaş hareketlerle kalçanızı, uyluk ve gövdenizi kaldırarak köprü kurun, birkaç saniye bu şekilde bekledikten sonra gövdenizi yine yavaşça yere indirin. Bu hareketi birkaç kez tekrarladıktan sonra yine omuzlarınız yere tam temas edecek şekilde sırt üstü pozüsyondayken ellerinizi bel boşluğunuza yerleştirip biraz dinlenin. Bu süre içerisinde çocuğunuzun sıkılacağını düşünüyorsanız bacaklarını çevirerek bisiklet hareketi yapmasını önerebilirsiniz.

2. Ellerinizin ve dizlerinizin üzerinde durun. Başınızı aşağıya bakacak şekilde tutarak sırtınızda arkaya doğru bir çıkıntı yapmaya çalışın. Ardından başınızı kaldırın ve geriye hareket edin. Esnediğinizi hissedene kadar bu hareketi tekrarlayın.

3. Yine elleriniz ve dizleriniz üzerindeyken sağ eliniz ve sol bacağınızı aynı anda ve yavaşça uzatarak dengede durmaya çalışın. Hareketi sol eliniz ve sağ bacağınızı uzatarak birkaç kez tekrar edin. Bu hareketi çocuğunuzla kollarınız karşılıklı gelecek şekilde birbirinize uzanarak örneğin her uzanışta ona bir oyuncağını uzatarak yapabilirsiniz.

4. Dizlerinizin üzerinde oturun, kollarınızı ileriye doğru uzatarak yere kapanın, önce ciğerlerinizi şişirecek derin bir nesef alıp yavaşça bıraktıktan sonra karnınızı şişirecek derin bir nefes alıp yavaşça bırakın bunu birkaç kez tekrarlayarak omurganızın uzadığını hissedin. 

Spor yapan çocuklarda duruş bozukluğu görülme sıklığı, diğer çocuklara göre daha azdır. Sağlıklı nesiller yetiştirmek için çocuklarımızı mutlaka spora yönlendirmeliyiz.

Gelişim çağındaki çocuğunuza doğru ortopedik yatağı seçme için “Gelişim Çağındaki Çocuklarda Ortopedik Yatak Seçimi” yazımızı inceleyebilirsiniz.